Aldatma sanatı: ‘Ripley’ serisi bilgilendirmek ve yanlış yönlendirmek için sanat eserlerini nasıl kullanıyor?

Henüz bir Netflix çılgınlığına ya da Netflix’in ‘Ripley’ini makul tempoda izlemediyseniz, bunu listenizin en üstüne koymaktan çekinmeyin. Eğer öyleyse, sanat eserleri dizide çok önemli bir rol oynuyor. İşte nasıl.

10 Nisan 2024 19:26

Netflix’in Patricia Highsmith’in 1955 yapımı psikolojik gerilim filmi “Yetenekli Bay Ripley”in sekiz bölümlük yeni uyarlaması konusunda gergindim.

Yazarın beş romanının ortasındaki kaypak herif, çağlar boyunca bir anti-kahramandır ve Tom Ripley’in çeşitli tasvirleriOna adaleti sağlamayı başardık ve aynı zamanda benzersiz soğukkanlı ama çekici sosyopati tarzını yanlış yönettik.

Artı, Anthony Minghella’nın Matt Damon ve Jude Law’un başrollerini paylaştığı 1999 yapımı filmi yalnızca bir zaman ve mekânı güçlü bir şekilde çağrıştırmakla kalmayıp, aynı zamanda yüzeylerin altında gizlenen şeyin sürükleyici bir keşfi olduğundan, çıtayı yükseltti. Orijinal metinde sahip olduğu özgürlüklere rağmen bu, kesin Ripley uyarlamasıydı.

Ancak bu kadar endişelenmeme gerek yoktu çünkü ‘Ripley’ pek çok açıdan bir zaferdi.

Senaryonun Oscar ödüllü yazarı Steven Zaillian Schindler’in Listesi ‘The Night Of’un yaratıcısı ve yaratıcısı, Ripley kanonunun (veya ‘Ripliad’ın) ilk romanına Hitchcock tarzı bir yorum getirdi. Andrew Scott’ın adı geçen dolandırıcıya şimdiye kadarki en karanlık yinelemesini yapması nedeniyle, karamsar yaklaşımının ‘Acımasız Bay Ripley’ başlığını taşıması dışında.

Damon’ın bağ kurulabilirliği ya da performans çekiciliğinde Scott’ın eksikliğini, tehditkar bir şekilde telafi ediyor; oniks mermeri gözleri, Minghella’nın başardıklarının lezzetli, gotik ve acımasız bir yeniden tasavvurunu izlediğiniz izlenimini artırıyor. Bu, sosyal medyada yükselen bir sosyopatın katile dönüşmüş bir portresi; en büyük çekiciliği, zarif bir şekilde hazırlanmış estetiğinin izleyiciyi çağlar boyunca 8 bölümlük bir kara filmle kaplaması.

Tüyler ürpertici ve net monokrom, bu açıdan kurnaz bir çağrıydı; hem İtalyan yeni-gerçekçiliğine bir geri çağrıydı, hem de yansıtıcı karakter anlamı ile dolu Caravaggio benzeri bir chiaroscuro (birazdan buna değineceğim) yaratmanın bir yoluydu. Gerilimden bahsetmiyorum bile. Paul Thomas Anderson’ın eski görüntü yönetmeni Robert Elswit, her ay sayısız yeni diziyle boğulurken, şişirilmiş bütçeler göz önüne alındığında abartılı görseller için hiçbir mazeret olmadığını gösteren büyük övgüyü hak ediyor.

Titiz kompozisyonlar sayesinde seri, sadece mekanları belirlemekle kalmıyor, aynı zamanda İtalyan güzelliğini müthiş bir şekilde yakalıyor; bu, görkemli dekorun renk olmadan boşa harcanabileceği göz önüne alındığında hiç de fena bir başarı değil – aynı zamanda, olabilecek ya da olmayabilecek ayrıntılar üzerinde de duruyor. tematik olarak emprenye edilmelidir. Bakmak çok etkileyici.

Eller, heykeller, kemerler, merdivenler, arnavut kaldırımları, okyanusa dalmalar… Gösteri, dokularıyla duygulandırıyor ve çenemi yere yapıştıran uğursuz çerçeveler vardı.

Kamera çalışması aynı zamanda Hollandalı açılar ve dışarıdan güzel yerler ve nesnelerdeki gerilimi ortadan kaldıran düşünceli çerçeveyle, lahana çeneli şaşkınlığımın bir parçasıydı. Bu, Zaillian’ın yönetmen olarak kendine olan güvenini övünen iki cinayet sahnesinde özellikle dikkat çekiciydi; çünkü ceset imhasının fiziksel ve pratik zorluklarını gösteren uzun diyalogsuz prosedürler büyüleyici olmaktan başka bir şey değildi.

Zaillian & Co.’nun başardıklarından açıkça etkilenmiş olsam da, bu yeni uyarlamanın birkaç yönü hakkında çekincelerim var; yani oyuncu kadrosunun bazı kısımları ve dramayı önceki haliyle aynı seviyeye çıkarmak için kaçırılan birkaç fırsat. ruh hali ve fotoğrafçılık. Ana engel oyuncu seçimi olabilir.

Kabul edelim, oyuncular daha yaşlı – Scott 47 ve Johnny Flynn (Dickie’yi canlandırıyor) 41 yaşında – ve bu nedenle Dickie’nin genç coşku ve oyun eksikliğinin, onun zaten orada olduğu ve bunu yaptığı gerçeğiyle açıklanması düşünülebilir. Uçucu zengin playboy rolü eksik hissettirse de, bu Dickie’nin daha soğukkanlı bir varlık olması, geçici hayallerle umutsuzca hayatına anlam vermeye çalışan biri olması anlaşılabilir. Ancak hâlâ eksik olan bir şeyler var.

1999 yapımı filmde Marge, Dickie hakkında şunları söylüyor: “Dickie’nin durumu… Sanki güneş üzerinize parlıyor ve muhteşem. Sonra seni unutuyor ve hava çok çok soğuk. Onun dikkatini çektiğinizde dünyadaki tek insan olduğunuzu hissediyorsunuz, bu yüzden herkes onu çok seviyor.”

Flynn’in performansında bundan çok az şey var ve Scott ile Flynn arasındaki manyetizma boşluğu, aralarındaki bağa ekstra boyutlar kazandıracak bir kimyayı özlemenize neden oluyor. Ve bu versiyonun Ripley’i, psikopatisi zaten tüm hızıyla devam eden soğukkanlı bir gulyabani olsa da, yüzeysel bir çekicilik yetersiz. Evet, istediğini yavaş yavaş alan kurnaz bir manipülatör. Ye Dua Et Sevdeliler için – yani, Avını Yiyin Öldürüno zaman – ancak karakterin geçirdiği dönüşüm eksikliği sinir bozucu olabilir.

Bu versiyondaki en büyük hayal kırıklığı ikili olmayan aktör Eliot Sumner’ın canlandırdığı Freddie Miles’tır. Dickie’nin arkadaşının kibirli ve neşeli biri olduğu düşünülüyordu ve onu Ripley’in planlarına açık bir tehdit oluşturan iğrenç ve gösterişli bir varlık haline getiren merhum Philip Seymour Hoffman tarafından mükemmel bir şekilde tasvir edilmişti. Burada Sumner şüpheyi yönetiyor ancak karizmatik, hayattan daha büyük bir tehdit hissini uyandıramayacak kadar katı.

Yine de, tüm bu şikayetlere rağmen, Minghella’nın filmine dair güzel anılarımı gölgede bırakarak ve ‘Ripley’in Highsmith’in hikayesine yeni bir bakış açısı olduğu gerçeğini benimseyerek bazılarını görmezden gelebildiğimi görüyorum – övgüye değer bir şekilde ton olarak daha yakın olan bir hikaye. kaynak malzemeye.

Beni etkileyen belirli bir husus, resim ve sanatın dizideki rolü ve bu unsurun olay örgüsünü ve içsel karakter özelliklerini yansıtmaya nasıl az da olsa katkıda bulunduğuydu. Bu, Caravaggio’ya tekrar tekrar yapılan göndermelerle aynı çizgide olan, çağrıştırıcı, doyamadığım siyah-beyaza geri dönüyor.

Dramatik ışıklandırmanın ustasına geçmeden önce, Ripley’in karakter çalışmalarında ve sınıf, takıntı ve hatta tuhaf arzu temalarında önem taşıyan birkaç tablo daha var.

“Augustus John” – Sör William Orpen

Ripley’de görülen ilk resimlerden biri, Ripley’in New York’taki bir antika mağazasının vitrininde gözlemlediği Sir William Orpen’in 1900 tarihli bu portresidir.

İtalya’da Dickie’nin duvarında asılı gördüğümüz Picasso kadar şöhret ve parasal değere sahip olmasa da, Ripley’in sanata ve zenginliğe olan ilgisini gösteriyor. Ressamın konusunun yakın arkadaşı olması nedeniyle bu aynı zamanda kendisi ile Dickie arasında kurulacak dostluğun da habercisidir.

Kabul edelim, dizi arkadaşlığın takıntılı doğasına biraz daha odaklanmış olsaydı bu daha fazla ağırlık kazanabilirdi, ancak bu, favori sosyopatımızın dizinin ilerleyen bölümlerinde Dickie’nin tavırlarını nasıl taklit ettiğini ve onun zengin işaretini nasıl çalıştığını yansıtıyor. Ressamın gözü onu (deyim yerindeyse) kendi imajına göre daha iyi resmetmek için.

Dickie’nin resimleri

Dickie bir ressam olmadığı için yüceden gülünç olana kadar. Ve mesele de bu.

Dickie’nin pek bir şeyi yok; tıpkı Marge’ın açıkça bir yazar olmadığı ve izleyiciye ahmak Freddie’nin yetenekli bir oyun yazarı olduğuna dair herhangi bir belirti gösterilmediği gibi.

Bize Dickie’nin yazmayı denediği söylendi – resim yapmak uğruna vazgeçtiği bir şey, tıpkı Jude Law’un canlandırdığı karakterin saksafondan bir sigara izmaritiyle davul çalmayı istemesine benzer şekilde.

Dickie’yle tanıştığımızda onun hevesli bir ressam olduğunu ve çizimlerinin çocuksu manzaralardan Picasso’nun geometrik açıdan zorlanmış yüzlerinin komik taklitlerine kadar uzandığını görüyoruz.

Bu rahat lordların ve leydilerin bariz bir yetenekleri yok ve Ripley bu yüzden onlardan nefret ediyor. Bu, Dickie’nin atölyesindeki resimlere de yansıyor; çünkü o, iyi olduğu bir şeyi bulmaya çalışan bir vakıf fonu çocuğundan başka bir şey değil.

Yine, resimlerin kullanımıyla (ve ayrıca Ripley’nin sahte bohem yeni arkadaşı için Open / Augustus dinamiğinin bir nevi ters yansıtılmasıyla poz verdiği sahne) Ripley’in omzundaki çip hakkında daha fazla şey öğreniyoruz. 1999 filminin aksine Ripley, Dickie’yi arzulamıyor, onun yaşam tarzını istiyor. Roman ve ilk film uyarlaması gibi, Plein Soleilkarakter, kendisinden mahrum bırakılan bir hayatı hak ettiğine inanıyor ve bu nedenle Dickie’nin onu resim yaparak veya başka bir şekilde daha fazla boşa harcama fırsatını reddediyor.

“Gitarcı” – Pablo Picasso

Bu 1910 tablosu, Dickie’nin İtalyan villasına ilk girdiğinde Ripley’e sesleniyor.

Daha önce Orpen portresinde de gözlemlendiği gibi, bu durum sanatın kendisinden çok onun temsil ettiği fırsatla ilgili. Bu sadece Ripley’in hayal bile edemeyeceği bir lüks sembolü değil, aynı zamanda istismar edilebilecek bir şey. Bu, kucağına düşen fırsatın görsel temsilidir; Picasso camın arkasında olmadığı için ulaşabileceği bir fırsattır. Orada öylece asılı duruyor, alınmaya hazır.

“Gitar Çalan” Picasso’nun nesnelerin geometrik şekillere dönüştürülmesiyle karakterize edilen analitik Kübizm döneminin bir parçasıdır. Burada tek renkli renk şeması serginin tek renkli rengini ustaca yansıtıyor, ancak resim seçimi tesadüf değil. Bu, Kübizm olmalıydı; Ripley’in kendisine dayatılan bir gerçekliğe bağlı olmadığını ve Kübizmin ustaları gibi, kendi dünyasını yaratmak için her şeyi yeniden şekillendirdiğini vurgulamanın bir yolu.

Ripley’in yağlıboya tabloyu yeni takma adı Timothy Fanshaw’ı kullanarak kendisine gönderdiğini keşfettiğimizde, tuval bir sembolden ziyade anlatının temel taşı haline geliyor. Bu Ripley’in sigorta poliçesi. Planlar onun planlarına göre gerçekleşir mi yoksa engellenir mi, Picasso onundur.

Tekrarlanan Carravaggio’nun önemi

Şimdi merkezi figür ve 17. yüzyıl İtalyan usta Michelangelo Merisi da Caravaggio’nun tabloları geliyor.

Caravaggio’nun şiddet içeren sahneleri gerçekçi bir şekilde tasvir etme yeteneğini gösteren sanat eserleri (tıpkı ‘Ripley’in yönetmeni gibi) dizi boyunca yer alıyor.

Caravaggio bir sanatçıydı ama aynı zamanda bir iblis ve katildi. Sana birini hatırlattı mı?

Bildiğim kadarıyla Patricia Highsmith, Caravaggio’nun eserlerinden hiç bahsetmemişken, Zaillian, ruhları ortaya çıkarmak ve karşılaştırmalar yapmak için Barok sanat eserlerini kullanıyor. Hatta son bölümde ressamın hayatından sahneler bile var. 1606 yılında Roma’da ressam tarafından öldürülen ve daha sonra olay yerinden kaçan Ranuccio Tommasoni’nin cesedini görüyoruz. Yine çok mu paralel?

Ripley’in de Caravaggio gibi kendisinin üstün olduğunu ve dolayısıyla cinayetten paçayı sıyırabileceğini düşünmesinin yanı sıra, hem erkeklerle hem de kadınlarla ilişkisi olduğu söylenen Caravaggio’nun erkeklere karşı bir çekiciliği de var. Yine Ripley’in (bi?)cinselliğini yansıtan bir şey.

Bu paralelliklerin ötesinde, özenle seçilmiş resim seçkisi izleyiciyi kesin bir yolculuğa çıkarıyor.

Ripley’in ilk gördüğü 1607 yapımı “Merhametin Yedi Eseri” tablosu, kahramanımız üzerinde Picasso’ya kıyasla tam tersi bir etki yaratıyor. Dickie, tabloyu görmesi için Ripley’i Napoli’ye götürür ve tablonun Caravaggio’nun Tommasoni’yi öldürmesinden sonra yapıldığını açıklar.

Bir kez daha, chiaroscuro metametinsel olarak Robert Elswit’in siyah-beyaz paletteki gölgeleri hassas kullanımını ve insan doğasının ikiliği temasını yansıtıyor. Resim aynı zamanda Caravaggio’nun ışığı ve gölgeleri nasıl manipüle ettiğini de vurguluyor; tıpkı Ripley’nin kendisini çevreleyenleri manipüle ederek yalan ağını ördüğü gibi.

Tabloya gelince, bu, Ripley’in yapamayacağı bir şey olan nezaket eylemlerini gösteriyor ve yüzler panik içinde ve çarpık, düşman kahramanımızın şüphelenmeyen işaretlerine yol açmak üzere olduğu yaklaşan kargaşayı taklit ediyor. Bu bakımdan bu bir çeşit önsezi; ressamın geçmişi üzerinden Ripley’in geleceğine bir bakış.

Aşağıdaki tuval, Matta’nın İsa tarafından çağrılmasını tasvir eden “Aziz Matta’nın Çağrısı” (1600) tablosudur. Ripley bunu San Luigi di Francesci’deki Contarelli Şapeli’nde görüyor. Matta’nın öyküsünü anlatan “Aziz Matta’nın Şehitliği” de dahil olmak üzere diğer iki tabloya çok az dikkat ediyor, ancak çağırmaya odaklanmayı seçiyor. Ripley bir yolculukta olduğu için bu bir tesadüf değil; olası feci sonuçların, kendisinin doğru bir çağrı olarak algıladığı şey uğruna göz ardı edildiği bir yolculuk. Elbette onun standartlarına göre.

“Golyat Başlı Davut” (1610) doğrudan ölümle ilgili olduğundan daha bariz bir seçimdir.

Ripley’in tabloya hayran olduğu müzede, bir tur rehberinin ziyaretçilere Caravaggio’nun hayatının farklı aşamalarında kendisini hem David hem de Goliath olarak resmettiğini anlattığına kulak misafiri olur. İnsanın hem kazanan hem de mağlup olan ikiliğini bir kez daha yansıtan rehber, aynı zamanda Davut’un yüzündeki zafer üzüntüsünü ifade eden ifadeden de bahsediyor. Bu, kurbanlarına üzüntü ya da acıma duymadığı, bunun yerine istediğini aldığı için Ripley ile bir bağlantıdır. Ancak David, gösteri sırasında gördüğümüz gibi Ripley’in eğitimli bir katil olmadığı gerçeğiyle ilginç bir paralellik gösteriyor. Kendini koruma ve oportünizmle uğraşır, ancak cinayetlerinin haritasını kusursuz bir şekilde çıkarmaz; barkadan atıldığı tekne sahnesinde ve aynı zamanda teknenin kanlı merdivenlerinde sürüklendiği gibi eyleme geçer ve sonuçlarıyla ilgilenir. Freddie. Yine, “Aziz Matta’nın Şehitliği”ne gösterdiği dikkat eksikliği gibi, Ripley de olası sonuçları analiz etmiyor; onun yeteneği, sonuçlarla baş etmede ve tehlikeden yılan gibi çıkmayı başarmada yatıyor.

“Goliath Başlı Davut” aynı zamanda ölümün ve aynı zamanda kaderin kaçınılmazlığının bir yansımasıdır; ironik ya da ileri görüşlü bir şekilde Caravaggio’nun hayatında gerçekleşen bir şeydir. Daha önce de belirtildiği gibi ressamın kendisi de bir katildi ve Ranuccio Tomassoni’yi öldürmekten dolayı öldürüldü. İzleyiciye göre bu resim, Ripley’in bir gün işlediği suçların sonuçlarıyla yüzleşmek zorunda kalabileceğini ima eden bir anlatıdır. Ancak Ripley bunu takdir etmiyor; Caravaggio’nun hayatının Dickie’yle paylaştığı yönleriyle özdeşleşebilir, ancak gerçek bir sosyopat gibi olası çöküşünü öngöremez. Tesadüfen her iki kurbanının da kafalarını vurarak öldüren kişi.

Tesadüf? İnançsız.

Bir sonraki Caravaggio tablosu, Ripley’in Palermo’da gözlemlediği “Aziz Francis ve Aziz Lawrence ile Doğuş” (1609)’dur. Bu, Ripley’in Dickie ve Richard Fanshaw’ın kimliklerini üstlendiği çoklu yeniden doğuşlarına çok benzeyen, yeniden doğuşu simgeleyen başka bir İncil sahnesi.

Ardından Caravaggio resimlerinin aynı zamanda resmi olmayan bölümler biçiminde ana karakterin anlatısal gelişimini temsil ettiğini vurgulayan “Aziz Petrus’un Çarmıha Gerilmesi” (1601) gelir. Tablo son bölümde mevcut, bir tür küstahça yerleştirilmiş karanlık alamet, çünkü ölüm vaadi Ripley için kötü bir sonun habercisi olabilir. En azından ekstra bir gerilim biçimi katıyor.

Sekizinci bölüm de beklenmedik bir şekilde başlıyor; Caravaggio’nun Tomassoni’nin ölümünden sonra şarap içtiği 17. yüzyıla bir geri dönüş. Bu, Ripley’in Freddie’yi sopayla dövdükten sonraki eylemleriyle doğrudan bir karşılaştırmadır ve Ripley’nin neredeyse hayran olduğu cani sanatçıya dönüştüğünü zahmetsizce sunar – Richard Fanshaw’la birlikte son kimliği mi?

Son tuval (ve bu noktaya geldiğiniz için tebrikler) “Madonna ve Çocuk, Aziz Anne ile” (1605). “Aziz Petrus’un Çarmıha Gerilmesi” gibi son bölümde görülüyor.

Resim, iyiyle kötü arasındaki mücadeleyi, Meryem Ana’nın İsa’yı bir yılanın üzerine basarken tutması ve kötülüğe karşı kazanılan zaferi temsil etmesiyle betimleniyor. Bu, biraz gerginlik yaratmanın yanı sıra Ripley’in düşme olasılığını da ortadan kaldırmaya yönelik kurnaz ve gerilim yaratan bir oyundur.

Yılan Ripley bir kez daha her türlü sonuçtan kaçıyor ve resimlerin bizi yönlendirdiği şeyin tersine döndüğünü gösteriyor: kötülük galip gelebilir.

Sonuçta, Caravaggio’ya duyulan hayranlık, Ripley için yalnızca şiddete eğilimli başka bir adama saygı duyan şiddet yanlısı bir adam olduğu için değil, aynı zamanda Zaillian’ın zaman zaman – özellikle son bölümde – izleyiciyi Ripley ile aynı şekilde yanlış yönlendirmesine olanak tanıdığı için anlamlıdır. çevresini manipüle eder.

Stratejik olarak yerleştirilmiş tüm sanat eserleri, başyapıtlar çizmeyen ama kendi gösterileri aldatma ve cinayet olan sinsi bir piçin portresini çiziyor.

Ve Caravaggio’nun tablolarının da ima ettiği gibi, eğer Ripley ressam meslektaşıyla aynı yolda yürümeye devam ederse, kendisi de benzer şekilde kötü bir sonla karşılaşabilir.

2.sezonun olup olmadığını öğreneceğiz…

‘Ripley’in 8 bölümünün tamamı Netflix’te izlenebiliyor.