Çin lideri Şi’den ‘altın kurala’ uyma çağrısı: Ülkelerin iç meselelerine karşımayın

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, ülkelerin birbirinin iç meselelerine karışmamak gibi “altın kurala” uyması ve başkalarını taraf seçmeye zorlamaya karşı çıkması gerektiğini belirtti.

28 Haziran 2024 12:44

Barış İçinde Bir Arada Yaşamanın Beş İlkesi‘nin yayımlanmasının 70. yıldönümü vesilesiyle düzenlenen etkinlikte konuşan Şi, “Karşılıklı saygı temelini güçlendirmeliyiz. Devletlerarası işbirliğinde her şeyden önce eşitlik, karşılıklı saygı ve güven için çaba göstermeliyiz” ifadesini kullandı.

Birbirlerinin köklü çıkar ve kaygılarına ve ülkelerin seçtikleri kalkınma yollarına saygı duyulması gerektiğine işaret eden Çin lideri şunu dedi:

Birbirimizin iç meselelerine karışmama olan altın kurala hep birlikte bağlı kalmalı, kendi iradelerini başkalarına dayatanlara, blok çatışmalarına ve küçük çember ittifaklarına, diğer ülkeleri şu ya da bu tarafı seçmeye zorlamaya karşı birlikte durmalıyız.

“Tarih ve gerçekler bize tüm ülkelerin barışı koruma sorumluluğunu paylaşmaları ve barışçıl kalkınma yolunda birlikte yürümeleri gerektiğini gösteriyor” diyen Şi, “Tüm ülkelerin birbirine bağımlı olduğu günümüzde, bir tek kendi sözde mutlak ve tek güvenliğin peşinden koşmak mümkün değil” diye ekledi.

‘Uluslararası meselelerde herkes karar verebilmeli’

Dürüstlük ve adalet olmadan güç siyasetinin gelişeceğini ve orman kanununun her yerde geçerli hale geleceğini dile getiren Çin lideri, yeni ortam ve yeni sorunlar karşısında Birleşmiş Milletler‘in otoritesi ve merkezi rolünün zayıflamaması, aksine güçlenmesi gerektiğini kaydetti.

Şi’nin görüşüne göre, BM Anlaşması’nda belirtilen amaç ve ilkeler eskimediği gibi, aksine daha da önemli hale geldi.

Dünya meselelerinde eli en güçlü olanlar değil, tüm ülkelere danışılarak karar verilmeli.

Ekonomik küreselleşme çağında uçurumlar kazmak değil köprüler inşa etmek gerektiğini kaydeden Çin Devlet Başkanı, “Demir perdeler oluşturmak değil, işbirliğinin önünü açmak gerekiyor” ifadesini kullandı.

Çin’in kapsayıcı ekonomik küreselleşmeyi savunmakta, ‘Bir Kuşak, Bir Yol’ projesini teşvik etmekte ve küresel kalkınma girişimini uygulamakta olduğunu söyleyen Şi, amaçlarının, kalkınmanın sonuçlarını dünyanın dört bir yanındaki insanlarla paylaşmak olduğunu vurguladı.

Çin’in barışçıl kalkınma yolunu takip etme kararlılığı asla değişmeyecek. Yanlış olan sömürgeci yağma ve dominant olmak isteyen güçlü devlet yolunu asla takip etmeyeceğiz.

Acil sorunların çözümünü Çin’e özgü yaklaşımla ele almak için çaba sarf ettiklerini kaydeden Şi, “Ukrayna krizi, Filistin-İsrail çatışması, Kore Yarımadası, İran, Myanmar ve Afganistan’da yapıcı bir rol oynuyoruz” diye ekledi.

Barış İçinde Bir Arada Yaşamanın Beş İlkesi, 1954 yılında Hindistan ve Çin arasında Tibet konusunda imzalanan bir anlaşma. Dönemin Çin Başbakanı Çu Enlay’a göre, bu ilkeler egemenliğe ve toprak bütünlüğüne karşılıklı saygı, karşılıklı saldırmazlık, birbirlerinin iç meselelerine karışmama, eşitlik ve karşılıklı yarar ve barış içinde bir arada yaşamayı içeriyor.