Dick Schoof kimdir ve Geert Wilders onu neden atadı?

“Eski casus şefi” olarak anılan Dick Schoof, Hollanda’nın aşırı sağ liderliğindeki hükümetin başındaki yeni Başbakanı olmaya hazırlanıyor. Adaylık için Haziran sonu veya Temmuz başı için resmi onay bekleniyor.

Schoof, kendi ülkesinde Hollanda yönetimindeki üst düzey rolleriyle tanınsa da, diğer Avrupalıların çoğuna yabancı olmaya devam ediyor. 2010’dan bu yana Hollanda’yı yöneten ve AB’de etkili bir rol oynayan liberal selefi Mark Rutte ile arasındaki büyük fark, Schoof’un görünürdeki siyasi deneyim eksikliğidir.

Ulusal Güvenlik ve Terörle Mücadele Koordinatörü (NCTV) başkanı ve Adalet ve Güvenlik Bakanlığı genel sekreteri olarak geniş uzmanlığına rağmen, kendisi herhangi bir siyasi partiye üye değildir. Ancak kendisi, 30 yıl boyunca sosyal demokrat PvdA ile ilişki içindeydi ve beş yıl önce partiden ayrılarak artık onların görüşlerine yakın hissetmediğini belirtmişti.

67 yaşındaki fanatik maraton koşucusu, Geert Wilders’in radikal sağcı Özgürlük Partisi’nin hakim olduğu, liberal VVD, muhafazakar NSC ve çiftçi partisi BBB ile birleşen bir koalisyona liderlik etmeye hazırlanıyor.

Schoof dün Hollanda medyasına düzenlediği basın toplantısında, Başbakan olarak Hollanda’daki herkesi temsil etmeyi arzuladığını ve yalnızca PVV ile bağlantılı olmadığını açıkça ortaya koyduğunu söyledi.

Önümüzdeki haftalarda formatör Richard van Zwol, dört partinin katkılarıyla bir bakanlar ekibi oluşturacak. Daha sonra hükümet, daha önce üzerinde anlaşmaya varılan ve koalisyon için önemli yönlendirme noktalarını belirleyen belgeden planlar hazırlayacak.

Şehir planlama eğitimi alan ve kariyerine Hollanda Belediyeler Birliği’nde başlayan Schoof, yapılacak anlaşmayla “tüm Hollandalılar için” “mükemmel” bir hükümet programının yapılabileceğini söyledi.

Basın toplantısında Schoof, programı nasıl uygulamak istediği konusunda yorum yapmadı. “Hollanda’ya yönelik planlarım, parti liderlerinin üzerinde anlaştığı planlardır” diyerek, koalisyon anlaşmasının “iddialı” olduğunu da sözlerine ekledi.

Geert Wilders

Partisi PVV’yi 2006’dan bu yana yöneten Wilders, partisi Kasım 2023 ulusal seçimlerinden en büyük parti olarak çıktığı için kendisi de başbakan olabilirdi. Ancak dört partinin liderleri bakanlık görevlerinden vazgeçerek onun yerine parlamentoda yer almayı kabul ettiler. Hiçbir iktidar partisiyle bağlantısı olmayan bir başbakanın, teknokratik bir hükümetin olması Hollanda için bir ilk.

Muhalefet partileri Schoof’un bir sonraki lider olarak sürpriz şekilde duyurulmasına karışık tepkiler verdi.

Çoğunlukla azınlık haklarını temsil eden bir parti olan Denk, adaylığa şiddetle karşı çıktığını söyledi. Schoof, güvenlik teşkilatındaki liderliği sırasında camileri ve diğer İslami kuruluşları yakından takip etti.

Denk’in ulusal parlamentodaki lideri Stephan van Baarle, Hollanda medyasına verdiği demeçte, “NCTV Müslümanları bir müttefik olarak değil, potansiyel bir tehlike olarak gördü” dedi. “Hollandalı Müslümanların endişelerini ciddiye almayan biri gibi görünüyor” dedi.

Bir başka endişe konusu da, 2021’de Schoof’un liderliğinde NCTV’nin vatandaşları gözetlemek için kullandığı iddia edilen sahte hesaplar olabilir.

Bir diğer sağcı parti olan Demokrasi Forumu ise Schoof’un bu konudaki rolünü sorguladı. Forum lideri Thierry Baudet dün medyaya verdiği demeçte, “Hollanda Geert Wilders’e oy verdi ve yıllardır insanları gözetleyen eski bir PvdA yetkilisini işe alıyoruz” dedi.

Ancak adaylığın birkaç hafta içinde Hollanda Kralı tarafından resmi olarak onaylanması bekleniyor. Tüm gözler, çok az siyasi liderlik tecrübesine sahip üst düzey bir memurun aşırı sağ hükümeti nasıl yolunda tutabileceği üzerinde olacak.