Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Çin temasları sırasında Doğu Türkistan’ı da ziyaret etti. Urumçi’deki Yanghang Camii ve Uluslararası Büyük Pazar’a giden Fidan, burada Uygurlar ile görüştü. Çinli yetkililerle görüşmesinde ise Uygur Türklerinin durumunu gündeme getiren Fidan’ın “Çin ve Türk-İslam dünyası arasında köprü olan Uygur Türklerinin kültürel değerleri korunmalı. Algının değişimi yalnızca Çin’in atacağı adımlarla ortadan kalkar” dediği öğrenildi.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın Çin ziyaretinde Filistin’deki soykırımın yanı sıra Uygur Türkleri’nin durumu da görüşüldü. Bakan Fidan ve heyeti, Sincan bölgesine Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın 2012’de Başbakan olarak yaptığı ziyaretten bu yana yapılan en üst düzeyli ziyareti gerçekleştirdi. Urumçi ve Kaşgar’da temaslarda bulunan Fidan, Sincan’daki durumu doğrudan gözlemledi ve buradaki resmi makamlara görüşlerini net bir şekilde iletti. Çin ve Türk-İslam dünyası arasında bir köprü olan Uygur Türklerinin kültürel değerlerinin korunması ve yaşatılması için hassasiyetler de dile getirilirken bu hassasiyetlerdeki algının değişiminin yalnızca Çin atacağı adımlarla ortadan kalkacağı vurgusu da yapıldı.
URUMÇİ VE KAŞGAR TÜRK-İSLAM ŞEHİRLERİ
Fidan’ın Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi ile ortak açıklamasında Urumçi ve Kaşgar’ı “Türk- İslam şehirleri” olarak adlandırması dikkat çekti. Temaslarda Türkiye’nin Tayvan konusundaki “Tek Çin” politikasını kabul ettiği hatırlatıldı. Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgilere göre, Fidan’ın Çin temaslarında ekonomi, Gazze gibi küresel konular ile Uygur Türklerinin durumu öne çıktı. Gazze’de bir an önce ateşkes ilan edilmesini isteyen iki ülke, iki devletli, başkenti Doğu Kudüs olan, 1967 sınırları temelinde bir barış sağlanmasını istiyor. Diplomatik kaynaklar konuya ilişkin “Bu amaçla birlikte çalışacağız” bilgisini verdi.
DOĞRUDAN YATIRIM MESAJI
Fidan’ın temaslarında ekonomi de geniş yer tuttu. Türkiye’nin en büyük ticaret ortaklarından biri olan Çin ile Türkiye’nin aleyhine seyreden ticaret açığını azaltmak için somut adımlar sunuldu. Bu kapsamda Çin’in özellikle tarım ve gıda ürünlerimizden daha fazla ithalat yapması istenirken Çin’den daha fazla turistin Türkiye’ye seyahati için teşvik mekanizmaları konuşuldu. Bunun yanı sıra Çin’le nükleer dahil enerji konusunda iş birliği konuları ve Çinli şirketlerin Türkiye’ye doğrudan yatırımlarının teşvik edilmesi konusunda görüşmeler gerçekleştirildiği öğrenildi. Türkiye, Çin’in 1,3 trilyon doları bulunan uluslararası yatırımlarından daha fazla pay almak istiyor. Çin’in Türkiye’deki yatırım tutarı son verilere göre 5,1 milyar dolar düzeyinde.
