Fransa’ya bağlı Büyük Okyanus’taki Yeni Kaledonya Adası’nda pazartesi günü başlayan şiddetli isyanlarda 206 kişi gözaltına alındı. Fransa Cumhurbaşkanı Macron, dün OHAL ilan etti. Olaylar, Fransa parlamentosunun, adada 10 yıldan fazla yaşayan Fransız sakinlere eyalet seçimlerinde oy hakkı tanınmasını içeren yasa tasarısını görüşmeye başlamasıyla şiddetlendi.
Avustralya ile Fiji arasında bulunan kalan Yeni Kaledonya’da Fransa Parlamentosu’nda görüşülen yasa tasarısı sonrası, 13 Mayıs’ta şiddetli isyanlar başladı. Adada 10 yıldan fazla yaşayan Fransız sakinlere eyalet seçimlerinde daha fazla oy hakkı tanıma öneren yasa tasarısının, Fransa Parlamentosu’nda görüşülmeye başlamasıyla giderek şiddeti artan isyanların bastırılması için dün Macron’un emriyle OHAL ilan edildi.
İşyeri, araç ve altyapının zarar gördüğü olaylarda isyancılar yollara barikatlar kurdu. Yerel medya olaylarda en az 4 kişinin öldüğünü duyurdu.
Bin kadar polis ve jandarma adaya gönderildi
Fransa İçişleri Bakanı Gerald Darmanin, bugün yaptığı açıklamada olaylarda 206 kişinin gözaltına alındığını, 64 polis ve jandarmanın yaralandığını ve adaya yaklaşık 1000 kadar polis ve jandarmadan oluşan ek kuvvet olarak gönderildiğini duyurdu. Darmanin, isyanlara dair açıklamasında “OHAL, cinayet ve yağma yapan bu küçük grubun 10 mafya liderini ev hapsine almamıza olanak tanıdı” dedi. Fransa Başbakanı Gabriel Attal’ın da katıldığı kriz masası kurulduğu belirtildi.
Yeni Kaledonya’da OHAL’e götüren süreç
Yeni Kaledonya’da bağımsızlık yanlıları, seçimlerdeki etkilerini azaltacağı için Fransız hükümetinin anayasal reform girişimine karşı çıkıyor. Ada’da son 2 gündür artan şiddet olaylarında yaklaşık 200 iş yeri ve 50’den fazla araç ateşe verilmiş, ölenlerin sayısı 4’e çıkmıştı.
Olaylarda, 130 kişi gözaltına alınmış ve 60’tan fazla güvenlik görevlisi yaralanmıştı. Yeni Kaledonya’da artan şiddet olaylarının ardından olağanüstü hal (OHAL) ilan edilmişti.
Yeni Kalendonya’nın demografik yaspısı
ABD dış istihbarat servisi CIA’in verilerine göre Yeni Kaledonya’nın yaklaşık 300 bin nüfusu bulunuyor. Nüfusun yüzde 40’ını yerel halk olan Kanaklar oluşturuyor. Adada yaklaşık 40 binden fazla Fransız bulunuyor. 1998 Noumea Anlaşması kapsamında Fransa, bölgeye daha fazla siyasi özerklik vermeyi ve eyalet ve meclis seçimlerindeki oylamayı “yalnızca o dönemde ikamet edenlerle sınırlamayı” kabul etmişti.
