İstanbul’da bunaltan sıcağın nedeni ‘izobarik sırt’: Çöktükçe ısınıyor

İTÜ Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi Meteoroloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hüseyin Toros, İstanbul’daki hava sıcaklığının izobarik sırt nedeniyle yükseldiğini açıkladı. Toros, “Yüksek basınç merkezi gibi hava çöküyor, çöktükçe de ısınıyor. Bu durum sıcaklıkların artmasına neden oldu.” diye konuştu.

5 Haziran 2024 22:00

İstanbul sıcak hava dalgasının etkisi altında.

Haziran’da mevsim normalleri üzerinde

İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi Meteoroloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hüseyin Toros, Türkiye’ye Afrika ve Arap Yarımadası’ndan yeni bir sıcak hava dalgasının geldiğini söyledi. Bu nedenle sıcaklıkların arttığını belirten Toros, haziran başında sıcaklıkların mevsim normallerinin üzerine çıktığını ifade etti.

Prof. Dr. Toros, Marmara Bölgesi ve İstanbul’da sıcaklığın 32 derecelere kadar çıktığına dikkati çekerek, güneşin altında ise sıcaklığın çok daha yüksek olduğunu vurguladı.

İstanbul’da uzun yıllar haziran ayı en yüksek sıcaklıklar ortalamasının 26,9 derece olduğunu aktaran Toros, “4 Haziran’da ise İstanbul’da daha haziran ayının başında olmamıza rağmen sıcaklık yaklaşık 32 derece olarak kayıtlara geçti.” dedi.

“Ülkemiz izobarik sırt yukarı seviyelerde yüksek basınç uzantısının etkisi altında. Sırt, yerdeki yüksek basınç merkezinin bir uzantısı. Yüksek basınç merkezi gibi hava çöküyor, çöktükçe de ısınıyor. Bu durum sıcaklıkların artmasına neden oldu. Afrika ve Arap Yarımadası’ndan gelen sıcak hava dalgasıyla izobarik sırt nedeniyle İstanbul’da sıcaklıklar normalin yaklaşık 5 derece üzerinde seyrediyor. Yüksek basınç alanı uzantısı, yer seviyesinde Türkiye’nin güneyindeki sıcak havalarla birlikte sıcaklıkların normalin üzerinde olmasına neden oluyor. Vatandaşlarımızın bu sıcak günlerde dikkatli olması gerekiyor. Özellikle yaşlı ve hamilelerin sıcak saatlerde dışarı çıkmaması gerekiyor.”

İzobarik sırt ne demek?

Meteoroloji genel Müdürlüğü, İzobar kelimesini, eş barometrik basıncın gösterilmesiolarak tanımlıyor. Örneğin, izobarik çizgi izobar ile aynı anlamdadır. İzobarik yüzey ise, her noktası aynı barometrik basınca sahip yüzey için kullanılır.

Sırt ise, kuvvetli antisiklonik sirkülasyonla karakterize edilen, yüksek basıncın dışarıya doğru olan keskin, rüzgar kırılmalarının çok net olduğu çıkıntısıdır. Alçak basınç merkezlerinde gerçekleşen trofun tam tersidir. Bir sırtın ekseni boyunca en yüksek düzeyde izobar eğriliği ve kırılması görülür. Eğrilik yani izobar kırılması sertse ‘keskin sırt’, izobar kırılması çok belirgin değilse ‘düz sırt’ ismi verilir.

Sıcaklık düşecek mi?

Prof. Dr. Toros, hafta sonuna kadar sıcaklıkların etkili olmaya devam edeceğini dile getirerek, şöyle devam etti:

Dr. Özdemir, “İstanbul’da, cuma gününe kadar sıcaklıklar mevsim normallerinin 7-8 derece üzerinde seyredecek. Cuma günü yurdun iç bölgelerinde gök gürültülü sağanak görülebilir ancak İstanbul’da yağış beklenmiyor. İstanbul’da sıcaklıkların 27 derecelere kadar düşmesi bekleniyor.” ifadelerini kullandı.

İstanbul Aydın Üniversitesi Öğretim Üyesi ve meteoroloji uzmanı Dr. Güven Özdemir ise haziran ayının ilk günlerinden itibaren Afrika sıcaklıkların kendisini hissettirmeye başladığını dile getirdi.Yüksek sıcaklıkların oluşmasında Afrika ve Arabistan’dan gelen aşırı sıcak hava akımlarının etkisinin olduğunu belirten Özdemir, bu durumun hem nemli havanın hem de ekstrem yüksek sıcak hava dalgasının ortaya çıkmasına neden olduğunu anlattı.