Bilim insanlarından ihtar: Toplumsal bağlar kopuyor, sıhhat riskleri artıyor

Yalnızlığın fiziksel ve ruhsal sıhhat üzerindeki olumsuz etkileri uzun vakittir bilinse de, bilim insanları bu irtibatın altında yatan biyolojik sistemlere dair yeni bilgiler sunuyor. Araştırmalar, yalnızlığın ve toplumsal izolasyonun, çeşitli hastalıklarla ve hatta mevtle alakalı birtakım protein düzeylerini etkileyebileceğini ortaya koydu.

Cambridge Üniversitesi araştırmacıları, Dünya Sıhhat Örgütü’nün yalnızlık ve toplumsal izolasyonu global bir sorun olarak tanımladığını belirterek, ‘yalnızlığın yalnızca ruhsal sıhhat için değil, fizikî sıhhat için de değerli bir risk faktörü olduğunu, İnsanların toplumsal bağlarını müdafaası gerektiğini’ vurguluyor.

42 bin kişilik data incelendi

Araştırmacılar, İngiltere Biobank projesine katılan 42 bin kişinin datalarını analiz ederek, yalnızlık yahut toplumsal izolasyon bildiren bireylerin kanındaki protein düzeylerini inceledi. İştirakçilerin yüzde 9.3’ü toplumsal izolasyon yaşadığını, yüzde 6.4’ü ise yalnızlık hissettiğini belirtti.

Analizlerde, yaş, cinsiyet, eğitim düzeyi, sigara ve alkol tüketimi üzere faktörler göz önüne alındı. Sonuçlar, toplumsal izolasyon ile bağlı 175, yalnızlıkla alakalı ise 26 proteini ortaya koydu. Bu proteinlerin büyük çoğunluğu, inflamasyon, antiviral cevaplar ve bağışıklık sistemiyle ilişkiliydi.

Yalnızlık ve mevt riski ortasındaki bağlantı

Araştırmacılar, 14 yıllık sıhhat bilgilerini incelediklerinde, bu proteinlerin yüzde 90’ının vefat riskiyle, yüzde 50’sinin ise kalp damar hastalıkları, tip 2 diyabet ve felç ile bağlı olduğunu tespit etti. Dr. Chun Shen liderliğindeki takım, Mendel randomizasyonu ismi verilen bir yolla genetik varyantların bu protein düzeylerini ve yalnızlığı nasıl etkilediğini inceledi. Sonuçlar, yalnızlığın beş protein düzeyini etkilediğini, bu proteinlerin inflamasyon ve metabolik süreçlerle kontaklı olduğunu ortaya koydu.

Bu beş proteinin, yalnızlık ile kardiyovasküler hastalıklar, felç ve mevt ortasındaki ilginin bir kısmını açıkladığı belirtilirken, dördünün beynin duygusal ve toplumsal süreçlerle ilgili bölgelerinde değişikliklere yol açtığı saptandı.

Yalnızla çaba için ne yapmalı?

Araştırmaya dahil olmayan Helsinki Üniversitesi’nden Prof. Marko Elovainio, çalışmanın yalnızlık ve sıhhat ortasındaki biyolojik mekanizmayı aydınlattığını belirterek, gerilimle alakalı sıhhat davranışlarının da bu süreci etkileyebileceğini söyledi. Elovainio, “Aşırı alkol tüketimi ve düşük fizikî aktivite üzere davranışlar, hem yalnızlığın tesirlerini artırıyor hem de protein düzeylerindeki değişimlere neden oluyor olabilir” dedi.

Elovainio’ya nazaran, yalnızlığın sıhhat üzerindeki olumsuz tesirlerini azaltmak için toplumun daha tesirli toplumsal siyasetler geliştirmesi gerek ve “Davranışsal değişiklikler, protein düzeylerini amaç almaktan daha uygulanabilir bir tahlil olabilir” diye ekliyor.