Avrupalı başkanlar NATO ile ortasına ara koyabilir mi?

Dünya genelinde mülteci ve sığınmacı aksisi telaffuzların popülerlik kazandığı, bozuk iktisatların ‘sağcı ve milliyetçi‘ siyasi partileri beslediği bir periyotta Avrupa ülkelerini bir yol ayrımı bekliyor. Ya Trump’ın tehdidine boyun eğerek NATO’ya ayrılan yüzde 2’yi iç iktisattan alarak artıracaklar ya da halka verdikleri kelamı tutarak ‘önce ülkemin vatandaşları’ deyip kendi halklarının refahını öncelik yapacaklar.

Kısaca Joe Biden‘ın peşine takılarak kendi vatandaşlarının refahı maliyetine ABD siyasetlerini destekleyen Avrupa ülkelerini, 20 Ocak’tan sonra büyük bir dilemma bekliyor. ABD’nin ve İngiltere’nin öncülük ederek çıkardığı krizlerin peşine takılan Avrupa, Donald Trump’ın ‘her mevzuda eşit harcayalım‘ siyasetinin da peşine takılacak mı?

ABD’de sığınmacı ve Ukrayna ile İsrail yardımlarıyla bozulan iç iktisat altında ezilen ABD’lilerin ‘milliyetçi ve sığınmacı karşıtı’ telaffuzlarla oyunu alan Donald Trump, açıklamalarıyla nasıl bir siyaset izleyeceğini şimdiden gösteriyor. Trump, birinci olarak ‘Ukrayna’ya daha az yardım‘ konusunda ABD’nin Avrupa Birliği’nden daha fazla yardım sağladığını vurgulayarak ‘iki tarafın eşit olması gerektiğini‘ belirtti.

Trump’dan Avrupa’ya: NATO bütçenizi artırın

Kanada yahut Meksika’ya yapılan yardımlarını sonlandıracağını aksi takdirde ABD’nin eyaletleri olmaları gerektiğini belirten Trump, gündemine NATO bütçesini de aldı. Kesenin ağzını kapatacağını duyuran Trump, bir röportajında NATO’da hangi kaidelerle kalacağını şöyle tabir etti:

NATO Genel Sekreteri Rutte, Avrupalılara seslendi: Özgürlük bedavaya olmaz

Trump’ın açıklamalarından gerekli talimatı alan NATO Genel Sekreteri Mark Rutte ise Avrupalıların emeklilik ve toplumsal güvenlik birikimlerine göz dikti. Rutte rutin bir basın toplantısında direkt olarak Avrupalılara seslenerek “Savaş zihniyetine geçmenin vakti geldi. Ve savunma üretimimizi ve savunma harcamalarımızı turbo (hızda) şarj etme zamanı” tabirlerini kullandı. “Özgürlük bedavaya olmaz” diyen Rutte “Savunmaya daha fazla harcama yapmanın öteki önceliklere daha az harcama yapmak manasına geldiğini biliyorum. Lakin yalnızca biraz daha az. Ortalama olarak, Avrupa ülkeleri ulusal gelirlerinin dörtte birini emeklilik, sıhhat ve toplumsal güvenlik sistemlerine harcıyor. Savunmamızı çok daha güçlü hale getirmek ve hayat biçimimizi korumak için bu paranın küçük bir kısmına gereksinimimiz var” açıklamasını yaptı.

Meloni süratli başlamıştı

Avrupa’da esen sağ ve milliyetçi partiler rüzgarı, Akdeniz’den sığınmacı akınına uğrayan İtalya’da süratli esti. Merkez ve sağ görüşlü 3 parti birleşerek Giorgia Meloni’nin liderliğinde iktidara geldi. Birinci başta sığınmacıları kabul etmeyip botları ülke açıklarında bekletseler de AB ve Fransa ihtarlarından sonra ölçülü bir siyaset yürütmeye başladı. Meloni ve koalisyonu, zarurî olan yüzde 2’lik NATO bütçesini artıracak mı yoksa Trump’ı karşısına mı alacak, 20 Ocak sonrası netleşecek.

PVV, Holandalıları mı birinci sıraya alacak yoksa NATO’yu mu?

Hollanda’daki seçimlerde zafer kazanan ve koltuk sayısını ikiye katlayan Geert Wilders ve Özgürlük Partisi (PVV), Mark Rutte sonrasında koalisyonla iktidara geldi. Parti programında “PVV, Hollandalıları tekrar birinci sıraya taşımak istiyor” sözleri dikkat çeken PVV, NATO bütçesini Hollanda vatandaşlarından kısarak artıracak mı şimdi aşikâr değil. Sert açıklamalarıyla dikkat çeken Wilders, tıpkı sertliği Trump’a NATO harcamaları konusunda gösterebilecek mi? Milliyetçi ve sağ görüşlü PVV’nin parti programında şu tabirler yer alıyor:

FPÖ, ‘önce Avusturya mı yoksa evvel Ukrayna mı’ diyecek?

NATO üyesi olmayan fakat ‘ortak’ statüsünde asker gönderen Avusturya’nın milliyetçi ve sağ partisi Avusturya Özgürlük Partisi (FPÖ), seçimlerde en yüksek oyu aldı lakin koalisyonu kuramamıştı. FPÖ lideri Herbert Kickl, Avusturya Başbakanı Nehammer’in istifası takiben 6 Ocak’ta hükümeti kurma vazifesini aldı. ABD ile Ukrayna yükünü paylaşacak mı bilinmez lakin FPÖ, “Önce Avusturya” diyerek oy almıştı. FPÖ’nün parti siyaseti kitapçığında şu sözler yer alıyor:

Almanya milliyetçileri Elon Musk’ın dayanağını aldı

Olaf Scholz liderliğindeki Almanya’nın koalisyon hükümeti, Maliye Bakanı Christian Lindner’in görevden alınmasıyla çatırdadı. Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier, 23 Şubat’ta erken seçime gidileceğini duyurdu. Ukrayna ve Suriye’den gelen ağır sığınmacı yükünü taşıyan NATO üyesi Almanya’da tekrar ‘aşırı sağcı’ diye nitelendirilen milliyetçi AfD‘ye birinci büyük dayanak Elon Musk’tan geldi.

AfD‘nin parti siyasetinde Almanları birinci sıraya alan, hudutları sığınmacılara kapatan ve dış siyasette Almanya merkezli telaffuzlar yer alıyor. 23 Şubat’ta erken seçime gidecek olan Almanya halkı, Avrupa’dan daha fazla para isteyen Trump’a karşı mı duracak yoksa popülist telaffuzlarla dış siyasette ABD ve İngiltere’nin peşinden gidecek partilere mi oy verecek?

‘NATO, Almanya’yı küçük, Rusya’yı Avrupa dışında ve ABD’yi Avrupa içinde tutmak için var’

Eski Genelkurmay İstihbarat Başkanı İsmail Hakkı Pekin, Trump ve münasebetiyle ABD’nin NATO’dan çıkma telaffuzlarının, milliyetçi ve sağ olarak pahalandıran partilerin yükselişe geçtiği Avrupa ülkeleri ile ortasında ‘bir ayrılığa yol açar mı sorusunu?’ şöyle yanıtlıyor:

“NATO’ya karşı bir alternatif bulunmuyor. NATO ülkeleri bile kendi içlerinde ikili güvenlik muahedesi yapıyor, İngiltere ve Yunanistan örneğinde olduğu üzere. Avrupa’da yükselişe geçen bu partiler, daha çok popülist telaffuzlar yapıyor, Türkiye’de olduğu üzere. Milliyetçilik daha çok ülkelerdeki iç sorunları örtmek için kullanılıyor, bu sorunlar milliyetçilikle kapatılıyor.”

Avrupa’daki küçük ülkeler için NATO’ya karşı bir alternatifin varlığının mümkün olmadığını belirten İsmail Hakkı Pekin, hem altyapı hem de ekonomik olarak bu türlü bir alternatifin kurulamayacağı görüşünde. Pekin, Avrupa ülkelerinin NATO’dan çıkması halinde en başta doğal kaynaklar açısından çabucak Rusya’ya yaklaşacağı görüşünde. “NATO, Almanya’yı küçük, Rusya’yı Avrupa dışında ve ABD’yi Avrupa içinde tutmak için var” deyişini kullanan İsmail Hakkı Pekin, Donald Trump’ın 20 Ocak’taki yemin merasimi sonrasında global tablonun netleşeceği istikametinde kıymetlendirme yapıyor.