Mohammad Rasoulof, dört kişilik bir ailenin kargaşayı içselleştirmesi üzerinden İran’ın güncel gerilimlerini inceliyor. Bu, oturup zulmü kabul etmeyi reddedenler için heyecan verici ve cesur bir silahlanma çağrısıdır.
Geçtiğimiz yıl, muhalif İranlı film yapımcısı Muhammed Rasulof, uygulanan seyahat kısıtlamaları nedeniyle Cannes’daki Belirli Bir Bakış Jürisine katılma davetini kabul edememişti.
Bu yıl yeni filmini sunabildi. Kutsal İncir Tohumu , şahsen. Ancak ekran dışı sürükleyici bir hikaye olmadan olmaz. İki hafta önce Rasoulof İran’dan gizlice kaçtı acımasız teokratik rejime karşı çıktığı için sekiz yıl hapis cezasına çarptırıldı. Tırnak ısıran kaçışı onu filmin kurgusunu bitirmek üzere Almanya’ya götürdü ve birkaç gün öncesine kadar hiç kimse kaçışının onun şahsen ortaya çıkacağı anlamına gelip gelmediğinden emin değildi.
Bunu yaptığında, tepki çok büyüktü. Büyük Tiyatro Lumière onu 15 dakika boyunca etkileyici ve uzun bir alkışla karşıladı; Rasoulof, filmi mümkün kılan herkese – bunu başaramayanlar da dahil olmak üzere – teşekkür etmek için mikrofonu eline almasaydı bu alkış devam edecekti. Ekibindeki birçok kişinin yanı sıra iki başrol oyuncusu Misagh Zare ve Soheila Golestani’den bahsediyordu. Golestani’nin iki yıl önce Kadın, Yaşam, Özgürlük protestoları sırasında hapse atılması nedeniyle her ikisinin de İran’dan ayrılması şu anda yasak.
Tarihsel bir an gibi geldi; adalet, isyan ve sanat adına anlamlı bir cesaret eylemiydi.
2022 protestoları sırasında geçen, Kutsal İncir Tohumu dört kişilik bir aileyi konu alıyor. Patrik Iman (Misagh Zare), 20 yıllık sadık bir devlet memuru hizmetinin ardından yeni terfi kazandı. Bu onun arzuladığı rol (Tahran devrim mahkemesi yargıcı) değil, kabul etmesi gereken rol. Kendisi tabancayla birlikte gelen bir araştırmacı rolünde olacak. Silah, muhalif olduğu iddia edilenlerin itiraflarını toplayacağı ve idam cezalarını imzalayacağı için koruma amaçlı.
Eşi Najmeh (Soheila Golestani), kocası adına mutludur ve yeni görevinin ailesine daha varlıklı bir yaşam sunacağından heyecan duymaktadır. Ergenlik çağındaki kızları Rezvan (Mahsa Rostami) ve Sana (Setareh Maleki) babalarının ne yaptığını bilmiyorlar ama çok geçmeden ipucu alırlar ve annelerinden katı talimatlar alırlar. En ufak bir kaymanın babalarının kariyeri üzerinde büyük sonuçları olacağı için onların “kusursuz” olmaları gerekiyor.
Kızlarının arkadaşı Sadaf (Niousha Akhshi), bir okul baskını sonrasında kurşunla vurulunca, kurallara saygılı ev halkı çözülmeye başlar. Kızlar, protestoların sosyal medya videolarında tanık oldukları özgürlüğü kucaklamaya hazırdır ve annelerini Sadaf’a yardım etmeye dahil ederek isyankar bir mikrop filizlenmeye başlar. Bu, beyazperdede filmin en güçlü ve üzücü sahnelerinden birinde görülüyor; Kamera, Najmeh’in Sadaf’ın şişmiş yüzündeki mermi parçalarını temiz beyaz bir lavaboya bırakmadan önce çıkarmasına odaklanıyor. Kurşunun ağırlığını duyuyorsunuz ve leğeni lekeleyen kan sıçramasını görüyorsunuz. Bu, o noktadan sonra geri dönüşün olmayacağının sinyalini veren silinmez bir an.
Iman’ın silahı yatak odasındaki komodinden kaybolunca işler daha da gerginleşir. Üstleri bunu öğrenirse herkesin önünde utanacak ve üç yıl hapisle cezalandırılacaktı.
Paranoya, belirli yetkililerin kişisel bilgilerinin internette kamuya açıklanmasıyla ortaya çıkıyor ve daha da artıyor. Bu, Iman’ın ailesine düşman olmasına neden olur.
Rasoulof böyle bir fikri olduğunu paylaştı Kutsal İncir Tohumu hapishanedeyken. Hapishanelerden biri yazabilmesi için ona kalem verdi. Başlangıçta bu jestten çekinerek hediyeyi reddetti. Ancak hapishane memuruyla konuşabildi ve o da ona hapishanenin ana kapısıyla ilgili olarak şunları söyledi: “Ailem bana sürekli sorup durduğu için o kapıda takılma sırasının bana ne zaman geleceğini bilmiyorum. Yaşamak için ne yapıyorum ve onlara cevap veremiyorum.
Yönetmenin alegorisi, ülkenin güncel gerilimlerini, söz konusu kargaşanın dört kişilik bir aile tarafından içselleştirilmesi yoluyla inceleyerek, aile üyelerinin her birini modern İran’ın parçaları olarak gösteriyor. İman paranoyak totaliter rejimi temsil ediyor; Najmeh, kızlarının isyanının ilerlemeyi temsil ettiğini derinden bilen, muhafazakar fikirli ama prangalanmış bir kadın rolünde sertleşiyor; Rezvan gerçekleşmeyi bekleyen değişimi temsil ediyor; ve Sadaf, kız kardeşinin karşı çıkmasıyla kendisinin de artık “oturamayacağını” fark eder.
Rasoulof, İran toplumunun şifreleri olarak da rol oynayan bu karakterlerin hikâyesini takip ederek, olayları ustaca klostrofobik bir ev içi dramadan, korku tonlarıyla heyecan verici bir psikodramaya dönüştürüyor; Sadaf, ailesini kurtarmak zorunda olan son kız rolünde rol alıyor. Dayanışma ve hayatta kalma umudu için son perdede gerçek ve mecazi olarak labirent gibi bir harabeden kurtulması gerekiyor.
Bu, Masha Amini’nin ölümünden sonra İran’da patlak veren protesto dalgasına doğrudan bir yanıt olarak hizmet eden, İran hükümeti tarafından sansürlenen gerçek telefon görüntülerinin film boyunca serpiştirildiği ve aynı zamanda İranlılar için silahlanma çağrısının yapıldığı cesur bir anlatı yörüngesidir. kontrolü kabul etmeyi reddeden kişiler. Hele ki bu kontrol sinsice aşk olarak gizlendiğinde.
Baskılara meydan okumaya cesaret eden film yapımcılarının yanı sıra onların çalışmalarını programlayan film festivallerine sahip olduğumuz için şanslıyız. Kutsal İncir Tohumu tiranlığa ve kadın düşmanlığına karşı önemli bir haykırıştır. Ve filmin sosyo-politik bağlamının ötesinde – ki bu bazılarının festival sonunda herhangi bir Palme ödülünün kendisini yönetmenin sanatsal meydan okumasını desteklemekle sınırlandırdığını alaycı bir şekilde öne sürmesine neden olabilir – Rasoulof cesurca ayakta duran sürükleyici bir film ortaya çıkardı. bu yılın en iyi Yarışma filmlerinden biri.
Kutsal İncirin Tohumu, Cannes Film Festivali’nde yarışmalı olarak prömiyerini yapıyor.
