Londra, Rus petrolüne uygulanan tavan fiyatın etkisiz olduğunu bildirdi

Deniz yolu taşımacılığında gemilere karşılıklı sigorta hizmeti veren 12 uluslararası birliği bir araya getiren, aynı zamanda okyanusa açılan gemiler tarafından taşınan tonajın yüzde 87’sine teminat sağlayan sigortacılar kulübü P&I Clubs, kısıtlamaların getirilmesinin ardından yaklaşık 800 tankerin hizmetlerini kullanmayı bıraktığını tahmin ederken, açıklamada, “Hizmetleri reddeden daha fazla gemi ve ilgili hizmetler paralel ticarete girdikçe petrol fiyatı tavanı giderek uygulanamaz hale geliyor” denildi.

Gruba göre bu durum G7 içerisinde faaliyet gösteren kuruluşlara katı kısıtlamalar ve uyum yükümlülükleri getiren bir rejimin uygulamaya konulmasının doğrudan bir sonucu olarak görülürken, Uluslararası P&I Kulüpleri Grubu tarafından paylaşılan mesajda, “Kısıtlamaların ardından yaklaşık 800 tanker sigorta hizmetlerini kullanmayı bırakmış olup, bu durum aslında petrolde tavan fiyat mekanizmasının uygulanmasını ve etkinliğini azaltacaktır” ifadelerine yer verildi.

Uluslararası haber ajansı Reuters, G7 ülkelerinin, Rusya’nın gelirlerini azaltırken petrol akışını sürdürmek için 2022 sonunda bu kısıtlamayı uygulamaya koyduğunu vurguladığı haberinde, ters tepen yaptırım sonrası deniz yoluyla enerji tedariklerinde gölge piyasanın oluştuğunu yazmıştı.

Buna ek olarak Rusya kendi filosuna ve Batı kontrolü dışındaki gemilere yönelirken, Aleksandr Novak, Rusya’nın yaptırımlar sonrası kendi “petrol tedarik zincirini” oluşturacağını belirtmişti.

Petrolde tavan fiyat uygulaması nedir?

5 Aralık 2022 tarihinde Avrupa Birliği’nin (AB) Rusya’nın deniz yoluyla petrol sevkiyatına yönelik ambargosu yürürlüğe girmişti.

G7 ülkeleri, AB ve Avustralya, deniz yoluyla tedarik edilen Rus petrolüne varil başına 60 dolarlık tavan fiyat uygularken, 5 Şubat 2023 tarihinden itibaren Rusya’dan petrol ürünleri tedariki için de benzer kısıtlamalar uygulanmaya başlandı.

Sınırlar, petrol ürünlerinin kategorisine bağlı olarak varil başına 100 ve 45 dolar olarak belirlenirken, bu kısıtlamaların değiştirilmesi için tüm AB ülkelerinin ve G7 üyelerinin onayı gerekiyor.

Rus petrolünün üçüncü ülkelere belirlenen fiyattan daha yüksek bir seviyede satılması durumunda G7 ve AB ülkelerindeki şirketler, bu petrole nakliye, sigorta ve aracılık gibi çeşitli hizmetleri sunamıyor.

Şirketlerin bu hizmetlerin sağlanabilmesi için Rus petrolünün tavan fiyatın altında işlem görmesi gerekiyor.

Tavan fiyat mekanizmasıyla ilgili açıklamalarda bulunan enerjiden sorumlu Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak, Rus petrolüne yönelik tavan fiyat uygulanmasını destekleyen ülke ve şirketlere petrol ve petrol ürünü satmayacaklarını söylemişti.

Söz konusu girişimleri “saçmalık” olarak nitelendiren Novak, “Dünyanın enerji güvenliğini sağlayan petrol piyasasının işleyişine müdahale etmek, bu piyasanın istikrarsızlaşmasına neden olacaktır. Bu piyasayı tümüyle mahvedecektir” demişti.

Rus Ural petrolünün ortalama varil fiyatı, 2023’te 62.99 dolardan işlem görürken, G7 ülkelerinin uyguladığı 60 dolarlık tavan fiyatın üzerinde seyretti.