İstanbul 30°C
Az Bulutlu
İstanbul
30°C
Az Bulutlu
Cum
30°C
Cts
30°C
Paz
31°C
Pts
31°C
Suriye Hakkında Her Şey: Kadim coğrafyaya dair neler biliyoruz?
Ülkedeki milli güçlerin 8 Aralık 2024’te Şam’a girip Baas rejimini devirmesinin ardından bölgede yeni bir süreç başladı. Siyasi ve askeri birliği sağlamak adına çalışmalar başlatan yeni Suriye yönetimi, kuzeydoğudaki Rakka, Haseke (Hasiçi) ve Deyrizor şehirlerini işgal eden PKK/YPG terör örgütüne Türkiye ile birlikte son ikazlarını verdi. Bölgedeki değişimi fırsat bilen İsrail ise Golan Tepeleri’ndeki işgalini ilerletmeye başladı. Peki, Türkiye başta olmak üzere tüm dünyanın dikkatini üzerine çeken bu coğrafya hakkında neler biliyoruz? İşte Suriye hakkında her şey…
Bölgede
hızla değişen siyasi ve askeri durumlar
karşısında insanların en çok merak ettiği hususlardan birisi de
Suriye’nin detaylı bir izdüşümü.
Etnik yapı ne durumda,
kaç dil konuşuluyor,
dini-mezhepsel harita nasıl,
Türkmenler hangi bölgelerde yaşıyor,
İsrail nereleri işgal etti
ve benzeri soruların cevapları bu dosyamızda.
Suriye’nin bayrağı ne anlama geliyor?
Milli güçlerin
Suriye İç Savaşı boyunca
kullandığı bayrak, 8 Aralık 2024’te Baas rejiminin resmen yıkılmasının ardından
ülkenin tek ve değişmez bayrağı
olarak seçildi.
Yeşil, beyaz, siyah şeritlerden oluşan
ve beyaz renk üzerine
üç kırmızı yıldızın
resmedildiği bu bayrak, I. Dünya Savaşı’nın akabinde Levant’ı işgal eden
Fransızlara karşı direnişin
de sembolüydü.
1932’de
Suriye Cumhuriyeti’nin (Birinci Suriye Cumhuriyeti) kurulmasının ardından ülke yönetimince
bu bayrak benimsenmişti.
1958-1961 yılları arasında, yukarıdaki görselde ‘eski’ olarak adlandırdığımız bayrak kullanıma alındı. Sebebiyse
Suriye’nin Mısır’la birleşerek Birleşik Arap Cumhuriyeti’ni
kurmasıydı.
Üç yıl süren
birleşmenin ardından Suriye bu siyasi ittifaktan ayrıldı ve
bayrak yeniden yeşile döndü.
1980’den 2024 Aralık’ına kadar
Baas taassubuna
giren ülkede
çift yıldızlı bayrak
kullanıldı.
Yani
Suriye’nin asıl bayrağı,
1932’de ilk cumhuriyetin kurulmasının ardından seçilen ve günümüzde de yeni Suriye Hükümeti’nin benimsediği
yeşil renkli bayrak.
Suriye’nin komşuları kim?
Ülkenin kuzeyinde Türkiye,
doğusunda Irak, batısında Lübnan, güneyinde Ürdün,
güneybatısında ise Filistin bulunuyor.
Hem Türkiye’nin hem de Suriye’nin
en uzun kara sınırları 911 kilometre ile birbirlerine.
Suriye’nin
en uzun ikinci sınır komşusu
olarak ise 599 kilometre ile Irak geliyor.
Suriye’nin kaç şehri var?
Ülkede 14 şehir bulunuyor.
Kuzeyinde başlıca Halep, İdlib, Hama ve Rakka şehirlerinin bulunduğu Suriye’nin doğusunda ise Haseki (Hasiçi) ve Deyrizor şehirleri yer alıyor.
Başkent Şam ve çevresinde
ise Şam Kırsalı, Humus, Süveyda, Dera ve Kuneytra şehirleri var.
Ülkenin
denize erişimi olan iki şehri
ise Hatay’ın sınır komşusu Lazkiye ve güneyindeki Tartus.
Suriye’nin nüfusu ne kadar?
Araplar ülkenin ana unsuru olarak birinci sırada geliyor.
Arapları ikinci sırayla Kürtler ve sonrasında da Türkmenler
takip ediyor.
Yüzde 1,6 orana sahip diğer bölümünde ise ülkenin
Çerkes, Çeçen, Ermeni, Yunan
ve benzeri azınlık unsurları yer alıyor. Bu azınlıkların çoğu
zamanla Araplaşmış ve Suriye’ye entegre olmuş
topluluklar.
Ülkenin Ocak 2025 itibarıyla güncel nüfusuysa
25 milyon 165 bin 763 kişi.
Suriye’de nüfusu en yoğun iller hangileri?
Ülkenin nüfus yoğunluğu haritasında
beş şehir
başı çekiyor.
Halep,
iki milyonu aşkın sakiniyle başkent
Şam’dan dahi kalabalık
bir şehir.
Başkent Şam’ı ise sırasıyla Humus, Lazkiye ve Rakka şehirleri takip ediyor. Bu şehirlerin
ülke ekonomisine katkıları
da hemen hemen nüfuslarıyla
paralel oranda
seyrediyor.
Suriye’nin etnik yapısı nasıl?
Arapların yüzdelik dilimde diğer etnik gruplara göre daha çok ve yaygın nüfusa sahip olduğu haritada
Kürtler ve Türkmenler de yadsınamayacak kadar çoğunlukta.
Batı menşeli ve algı amaçlı hazırlanan diğer haritaların aksine
Yeni Şafak’ın hazırladığı bu haritada
Dürzileri Araplardan ve Ezidileri Kürtlerden ayrıştırma gibi bir
hataya düşmüyoruz.
Suriye’de Türkmen nüfusu ne kadar?
Özellikle Abbasi ve Emevi Halifelikleri döneminde
bölgeye yerleşen Türkler,
İslamiyet’in bölgede yeni yeni yayılmaya başladığı zamanlarda
‘Müslüman olan Türkler’
anlamına gelen
‘Türkmen’
adını aldılar.
Bölgedeki Türkmen varlığı
Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde
de süregelmeye devam etti.
Suriye’de yaşayan
Türkmenler, Türkiye Türkçesine yakın bir Türkçe
konuşuyorlar. Ülkenin daha çok şehirleşmiş bölgelerinde ikamet ediyorlar.
Özellikle
Halep şehir merkezinde
ve kırsalında yüz binlerce Türkmen yaşıyor. Türkmen nüfus, ülkenin
yüzde 8,3’ünü
oluşturuyor.
Suriye’de hangi diller konuşuluyor?
Ülkedeki nüfusun
yüzde 98’i
aynı zamanda Arapça da biliyor. İyi eğitimli Suriyeliler,
İngilizce ve Fransızcayı
akıcı bir şekilde konuşabiliyor.
Arapçadan sonra
en çok konuşulan diller ise
Kürtçe ve Türkçe.
Diğer kategorisinde ise azınlıkların konuştuğu diller yer alıyor.
Suriye’de hangi lehçeler var?
Nüfusun neredeyse tamamının Arapça konuşabildiği ülkede üç farklı lehçe mevcut.
Başkent Şam ve çevresinde
konuşulan
Levant Arapçası,
Suriye’de en çok rastlanan lehçe.
Kürt nüfusun yoğun olduğu
bölgelerde daha çok
Mezopotamya Arapçası
görülürken, ülkenin
güneyinde ise Necid Arapçası
konuşuluyor.
Suriye’nin mezhepsel yapısı nasıl?
Arap, Kürt ve Türkmen nüfus,
ülkedeki Sünni çoğunluğu teşkil ediyor. Sünni Arapların yanı sıra
Şii Araplar ve Hristiyan Araplar
da bulunuyor.
Nusayriler
daha çok
Lazkiye ve Tartus
şehirlerinde yoğunlaşmış durumdayken, ülkenin güneyindeki
Süveyda’da Dürziler,
Haseki’de ise
Süryani ve Ezidiler
bulunuyor.
Ermeni nüfus Apostolik kilisesine tabi iken, Latinler ve Arap Hristiyanlar ise
genellikle Katolik kilisesine
tabiler.
Suriye’de Sünniler hangi fıkhi mezhebe tabi?
Ülkedeki
Müslüman Araplar ve Kürtlerin çoğu
Şafii fıkhına tabi.
Türkmenler ve geriye kalan Arapların
büyük bir kısmı ise Hanefi fıkhını benimsiyor.
Hanbeli ve Maliki fıkhına tabi Müslümanlar ise
diğer Arap ülkelerine göre
çok daha az.
Suriye’de Şiiler hangi fıkhi mezhebe tabi?
Nusayriler Suriye’deki Şiilerin ana akımını oluştursa da
bu mezhebi Şia’dan saymayan birçok görüş
mevcut.
Nusayrilik,
fıkhi meselelerin dışında
itikat ve ibadat
hususlarında da
Şia’dan oldukça ayrışıyor.
Aynı zamanda Nusayrileri
Türkiye’deki Alevilerle bir tutmak
da ilahiyat ilimleri açısından
münasip değil.
Suriye Diasporası
1967’deki Arap-İsrail Savaşı ve 2011-2024 yılları arasındaki Suriye İç Savaşı nedeniyle
birçok Suriyeli
ülkesinden
göç etmek durumunda
kaldı.
Dünyanın farklı ülkelerinde
Suriye kökenli vatandaşlar yahut mülteciler
bulunuyor.
İsrail Suriye’de ne kadar ilerledi?
Terör devleti İsrail, 8 Aralık 2024’teki Suriye Devrimi’ni fırsat bilerek
Golan Tepeleri’ndeki işgalini
ilerletmeye başladı.
İsrail,
bölgedeki BM kontrol noktalarını
işgal ederek Golan’daki hakimiyetini güçlendirmeye çalışıyor.
Öte yandan Siyonistler bu işgal edilen bölgelere getirilerek
hukuksuzca iskan
ediliyor.
Suriye’de terörle mücadele nasıl gidiyor?
Ahmed Şara önderliğindeki yeni yönetim,
Suriye’de mutlak bir merkezi yönetim istediklerini tekrarla belirtti. Ülkenin kuzeydoğusundaki
PKK/YPG terör örgütüne
asla özerklik verilmeyeceği de
vurgulandı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da PKK/YPG terör örgütü için
“Ya silah bırakırsınız ya da o silahlarla gömülürsünüz”
ifadelerini kullanarak operasyon mesajı verdi.
Ülkenin güneybatısındaki
İsrail işgali ise 57 yıldır
devam ediyor.
Hicaz Demiryolu yeniden hayat bulacak
Osmanlı Sultanı
II. Abdulhamid Han’ın asırlara meydan okuyan projesi
Hicaz Demiryolu’nun Hatay-Şam ayağı
ihya edilecek.
Proje hakkında konuşan Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu,
çalışmalara ivedilikle başlandığını
belirtti.
BENZER KONULAR
ABD Başkanı Donald Trump, 19 yaş altındakilerin cinsiyet değiştirmesine katkı...
ABD, bu hafta Ukrayna'ya, daha evvel İsrail’de koruma edilen yaklaşık...
Alaska'da bulunan Eielson üssünde F-35 savaş uçağı düştü. Pilotun düzgün...
29 Ocak 2025 06:02
İşgalci güç İsrail'in işlediği savaş suçlarıyla bilinen 97. Netzah Yehuda...
29 Ocak 2025 06:02
Soykırımcı İsrail tarafından defalarca yerlerinden edilmiş sivillerin Gazze'nin kuzeyine dönüşü...
29 Ocak 2025 06:01
İşgalci İsrail'in 7 Ekim 2023 sonrasında verdiği askeri kayıpların, ordunun...
YORUMLAR