Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan ve Türkiye’nin üye olduğu Kuzey Kıbrıs ve Macaristan’ın gözlemci sıfatı ile bulunduğu Türk Devletleri Parlamenter Asamblesi’nin Milli Savunma Sanayi Komisyonu başkanları Türkiye’nin ev sahipliğinde bir araya geldi. Toplantının ana gündem maddesini Türk Devletleri arasında savunma sanayince işbirliği yapılması, ortak projeler üretilmesi ve bu projeler ile ortaya çıkan savunma sanayi ürünlerinin kullanımı ve eğitimler gibi başlıklar oluşturdu.
‘Çok kutuplu dünyada Türk devletlerine sorumluluk düşüyor’
Toplantıya canlı bağlantı ile katılan TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş Türk Devletlerinin işbirliğinin önemine dikkat çekerek şu ifadeleri kullandı:
“Önümüzde büyük fırsat ve tehditler var. Bölgesel ve küresel riskler arttı. Bir araya gelmiş olmamız fevkalade değerli ve önemli. Bilim tarih ve kültürde ortak değerleri olan devletlerin ortak hedefler istikametinde güçlü gelecek planlaması önemlidir. Dünya dengeleri bakımından da ciddi fırsatlar geliyor. Çok kutuplu dünya sistemi ABD’nin tek kutuplu dünya sistemi yönettiğini sandığı bir döneme girildi ama şimdi tek kutuplu dünya düzenin çöktüğünü görüyoruz. Çok kutupluluk anlayışı içinde yeni bir dünya sisteminin kurulması için Türk devletlerine büyük sorumluluklar düşüyor. 300 milyonu aşkın nüfusla Türk dünyası çok kutuplu dünyanın önemli aktörlerinden. Ortak geleceğe yürümek dünya barışının temini için imkandır. Tarihi sorumluluklarımızı yüklenmek zorundayız. Türkiye savunma alanındaki riskleri bertaraf etmek için uğraştı. Bizi örtülü ya da açık ambargo uygulayanlar bugün Türk savunma sanayinin liderlerden olduğunu görüyor ve hayret ediyor. Türk devletleriyle birlikte işbirliği yapmak, sadece ürünlerin alınması değil ortak projelerle bilgi ve birikimleri paylaşmak için bu toplantının hayırlı olmasını diliyoruz. Türk devletinin üzerine düşen büyük sorumluluk da dünyada yeni adil hakkaniyetli bir sistemi kurmaktır. Kurala dayalı uluslararası sistem kalmadı. İki temel esası kabul eden yeni bir sisteme ihtiyaç vardır. Bunlardan biri insanların yaradılışta eşit olması. Bunun dışındaki fikirlerin dünyaya barış getirmesi mümkün değil. Türk devletleri olarak bu anlayışı hayata geçirmek için mücadele etmeliyiz. İkincisi ülkelerin egemenliğinin eşitliğidir. Büyüklükler ne nüfus ne ekonomik güçle belirlenemez. Devletler eşit egemenlikte olmadır.”
‘Savunma ve güvenlik konuları stratejik işbirliği çok önemli’
Toplantıya ev sahipliği yapan TBMM Milli Savunma Komisyonu Başkanı Hulusi Akar ise açılış konuşmasında şu ifadeleri kullandı.
“Diplomasiyi artırmamız lazım. Parlamentolar arası diplomasi ile bakanlığın yaptığı çalışmalara katkı sağlamamız çok önemli. Desteği sürdüreceğiz. Yasal mevzuatların uyum sağlaması ve faaliyetlerin artırılması gibi konular amaçlarımız arasında. İhtisas komisyonlarının işbirliğine de ayrı önem veriyoruz. Savunma ve güvenlik konuları stratejik işbirliği için önemli ve önceliklidir. Dostluk ve kardeşlik kara günde belli olur. Yakın dönemde Azerbaycan’ın toprak bütünlüğünün sağlanması, deprem felaketi, terör örgütleriyle mücadele gibi olaylarda sergilediğimiz ortak tavır çok önemli olmuştur. Türk dünyası dünyanın odak noktası haline geldi. Avantajımız varken bir yandan da çatışma bölgelerine komşu konumdayız. Yeni çatışmalar ortaya çıkmaktadır. Türk dünyası için hiç olmazsa 100 müşterek kelime bulalım.”
‘Asya’nın yükselişi sürüyor’
Asya’nın yükselişinin sürdüğüne vurgu yapan Dışişleri Bakanı Hakan Fidan şunları söyledi:
“Asya’nın yükselişi sürüyor Türk coğrafyasının önemi artıyor. Bu tablo risk ve fırsatları beraberinde getirmekte. Saflarımızı sıkılaştırmalıyız. Sorunlarımızı kendimiz çözmeli sorunları da fırsatlar gibi sahiplenmeliyiz. Türk dünyası hattı son gelişmelerde önemini tekrar gösterdi. Gazze’deki vahşetin kalıcı durdurulabilmesi için iki devletli çözüm hayata geçirilmeli. Türk dünyası ortak duruş sergilemeli. İhtilafın coğrafi yayılmasına karşı da katkıda bulunacaktır. İsrail’e yönelik uluslararası baskılar artırılmalı, bu çerçevede daha fazla ve somut adımlar atmaya çağrıyorum.”
