Uzmanlar gizli tehlikeye karşı uyardı: Elektronik sigara mı yoksa normal sigara mı daha zararlı?

Elektronik sigaraların normal sigaralara göre daha az zararlı olduğu iddia edilse de, uzmanların farklı görüşleri bulunuyor. Elektronik sigaraların sağlık üzerindeki etkileri halen tartışılmaya devam ederken bakın uzmanlar ‘Elektronik sigara mı daha zararlı yoksa normal sigara mı’ sorusuna ne cevap veriyor…

27 Mart 2024 12:20

Elektronik sigaralar, sigara bırakma yöntemi olarak pazarlanmalarına rağmen, günümüzde dünya genelinde 34 ülkede yasaklanmış durumda. Bazı aromaların yasaklandığı 87 ülke bulunurken, henüz herhangi bir yasağın olmadığı 74 ülke mevcut. Milyonlarca okul öğrencisinin e-sigara kullandığını gösteren önemli bir analize göre elektronik sigara deneyen çocukların yarısı bağımlı hale geliyor.

Son olarak ABD’de yaşamını sürdüren Karlee Ozkurt isimli bir kadın, elektronik sigara yüzünden iki kez akciğer sönmesi geçirmesi ile birlikte, ‘Elektronik sigara zararlı mı’ sorusunu da ekrar gündeme taşıdı.

İstatistiklere göre Amerika Birleşik Devletleri’nde 20 yetişkinden biri, yani 11 milyon kişi, elektronik sigara kullanıyor. Ancak gençler arasında kullanım, belirli yaş gruplarında çok daha yüksek.

Tütün şirketleri, e-sigaraların geleneksel sigaralardan daha güvenli olduğunu ve sağlık açısından önemli ölçüde daha düşük risk oluşturduğunu iddia ediyor.

Ancak giderek artan kanıtlar, cihazların akciğerlere zarar veren, kalp ve akciğer sorunları riskini artıran tehlikeli maddeler ürettiğini gösteriyor.

Elektronik sigara mı daha zararlı yoksa normal sigara mı?

Elektronik sigaraların zararları hakkında konuşan Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Serhat Fındık, kanserojen etkisi nedeniyle sigaradan farksız olduğunu açıkladı. Elektronik sigaranın içinde normal sigaradan farklı olarak 3 binin üzerinde kimyasal maddenin olmadığını dile getiren Prof. Dr. Fındık:

“Elektronik sigarada sadece sıvı nikotin var. Her biri tek başına kanser yapabilecek bu kadar çok kimyasal madde arasında belki de en az zararlısı nikotin. Bilinenin aksine nikotin sigaranın en zararlı maddesi değil ama bağımlılık yapıcı maddesi. Yani bir başka deyişle sigara içilmesinin nedeni içeriğinde bulunan nikotin maddesi. Elektronik sigaraiçin belirlenen sıvı nikotin değerleri var. Bu değerlerin üzerinde sıvı nikotin içeren sigaralar vücuttaki dengeyi bozar; tansiyonu yükseltir, kalp damar hastalıkları riskini artırır, akciğer kanserini tetikler. Yaklaşık 20 yıl öncesine kadar filtreli, mentollü ya da ‘light’ sigaralar çıkmadan önceki dönemde akciğer kanserinin dünya üzerinde en sık görülen türü yassı hücreli (epidermoid)kanser idi. Bu kanser tipi erken teşhis edildiğinde tedaviye daha iyi yanıt vermektedir.

Yapılan çalışmalar gösteriyor ki farklı türde sigaralar (filtreli, mentollü ya da “light”) çıkmaya başladıktan sonra akciğer kanserlerinin türlerinin sıklığı da değişmeye başladı. Tedavi şansı en yüksek olan yassı hücreli kanser ikinci sıraya düştü, birinci sıraya akciğer kanserinin en tehlikeli tiplerinden biri olan adenokanser yükseldi.

Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa’da en sık görülen akciğer kanseri artık adenokanser. Ülkemizde ilk sırada olmasa bile ilk sıraya doğru çıkmaya başladı. Neden böyle olduğunu araştırdığımızda sigaranın çeşitleri artarak, filtre kullanılmaya başlandıkça sigarayı yarısına kadar içen insanların sigarayı sonuna kadar içmeye başladığı, böylece sigara içme süresinin uzadığı, sigara içen kişinin dumanını daha derine çekmeye başladığını gördük. Bu da sigaranın etkilerinin akciğerlerin daha uç kısımlarına kadar ulaşmaya başladığını gösterdi.

Gençleri hedef alıyor

Dünya Sağlık Örgütü genel direktörü, ülkeleri vatandaşlarını, özellikle de çocuklarını ve gençlerini korumak için elektronik sigara konusunda sıkı önlemler uygulamaya davet etti.

Elektronik sigaralar, en az 16 bin aroma çeşidiyle sosyal medya aracılığıyla çocukları hedef alıyor. Bu ürünlerden bazıları reklamlarında çizgi film karakterlerini kullanıyor ve genç neslin ilgisini çeken şık tasarımlara sahip.

Türkiye’de de yasaklı

Son üç yılda altı ülke elektronik sigara satışını tamamen yasaklamak için harekete geçti. Bu ülkeler; Cabo Verde, Laos, Nikaragua, Norveç, Türkiye ve Vanuata.

Türkiye’de elektronik sigara ithalatı, satışı ve dağıtımı yasaklandı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan elektronik sigara şirketleri hakkında, “Halkımızı zehirleyerek zengin oluyorlar, buna izin vermeyeceğiz” ifadelerini kullandı.

Elektronik sigara nedir?

Elektronik sigaralar, sıvı bir buharı ısıtarak nikotin, aroma ve diğer kimyasalları içerir. Bu buhar, ciğerlere çekilir ve sigara dumanına benzer bir deneyim sunar. Elektronik sigara kullanıcıları, geleneksel sigaralara kıyasla daha az zararlı olduğunu iddia ederken, uzmanlar bu konuda temkinli davranıyor.

Akciğer sönmesi nedir?

elektronik sigaraların o kadar da masum olmadığını gözler önüne seren bir olay yaşanmış, 20 yaşındaki Karlee Ozkurt isimli bir genç kız, elektronik sigara yüzünden iki kez akciğer sönmesi geçirdiğini açıklamıştı. 15 yaşından beri elektronik sigara kullandığını söyleyen genç kız, elektronik sigaranın bırakılması gerektiği tavsiyesinde bulunurken, ‘akciğer sönmesi’ için de aramalar hızlandı.

Akciğerin etrafında biriken havanın oluşturduğu basınç sonucu dıştan bası ile akciğerde sönme olur, içine hava dolamaz. Atelektazi tipi akciğer sönmesinde ise soluk borusunun içinde balgam birikmesi ya da soluk alınmasını güçleştiren tümör gibi durumlarda akciğerlere yeterli havanın girememesi sonucu oluşmaktadır.