Avrupa’nın en eğitimli insanlarına hangi ülkeler ev sahipliği yapıyor?

İşler ve kaynaklar için rekabet söz konusu olduğunda, eğitim her zaman başarımızda çok önemli bir faktör olmuştur.

Avrupa’da en yüksek düzey olan yükseköğretime sahip yetişkin nüfus, mevcut verilere göre kıta genelinde önemli ölçüde farklılık göstermektedir.

Avrupa Birliği’nde ortalama olarak 25-74 yaş arası neredeyse üçte biri, kamu ve özel üniversiteler, kolejler, teknik eğitim enstitüleri ve meslek okulları dahil olmak üzere yüksek öğrenim derecesine sahiptir. Eğitim düzeyi yaşa ve cinsiyete göre de değişmektedir.

Peki Avrupa’da yüksek öğrenim oranı en yüksek ülkeler hangileri, Avrupa genelinde eğitim seviyeleri nasıl değişiyor ve hangi ülkeler mesleki eğitime daha fazla önem veriyor? Euronews Next verileri analiz ediyor.

Eğitim düzeyleri nasıl tanımlanır?

Eğitim düzeyleri düşük (liseden az), orta (lise) veya yüksek (üniversite eğitimi) olarak tanımlanmaktadır.

Avrupa veri ajansı Eurostat’ın sınıflandırması, Uluslararası standart eğitim sınıflandırmasına (ISCED) dayanmaktadır ve aşağıdakileri ifade eder:

● Düşük:okul öncesi, ilköğretim ve ortaöğretim (ISCED düzeyleri 0-2);

● Orta:lise ve ortaöğretim sonrası yükseköğretim dışı eğitim (ISCED düzeyleri 3 ve 4);

● Yüksek: yükseköğretim (ISCED düzeyleri 5-8). Kamu ve özel üniversiteleri, kolejleri, teknik eğitim enstitülerini ve meslek okullarını içerir.

2022’de AB’de 25-74 yaş grubundaki kişilerin yüzde 31,8’i daha yüksek eğitim seviyesine sahipti; bu oran Romanya’da yüzde 17,4’ten İrlanda’da yüzde 49,8’e kadar değişiyordu.

İskandinav ve Baltık ülkelerinde AB ortalamasından daha fazla mezun var

Kuzey ve Baltık ülkelerinde yüksek öğrenim mezunlarının payları AB ortalamasından daha yüksekti. İsveç ve Norveç, yükseköğretim mezunlarının yüzde 45’inden fazlası ile üçüncü ve dördüncü sırada yer aldı.

Letonya nüfusunun yüzde 44’ü yüksek öğrenim derecesine sahipti. Diğer İskandinav ve Baltık ülkeleri de yükseköğretim mezunlarında AB ortalamasından daha yüksek paylara sahipti.

İngiltere’de 25-74 yaş arası nüfusun yüzde 43,5’i, AB’nin ‘Dört Büyük’ ​​ülkelerinin üzerinde bir yüksek eğitime sahip. Fransa (yüzde 38,2) en yüksek paya sahip olurken, onu İspanya (yüzde 38) takip etti.

Romanya’dan sonra İtalya yüzde 18,5 ile yükseköğretim mezunlarının en düşük payına sahip oldu. Bu rakam Almanya’da da AB ortalamasının (yüzde 31,5) biraz altındaydı.

Dört AB ülkesinde düşük eğitimli nüfus yüzde 40’ın üzerindeydi

AB’ye aday ülkelerde yüksek öğrenim görmüş nüfusun payı önemli ölçüde düşüktü.

Türkiye, düşük eğitimli nüfusta açık ara en yüksek paya sahipken, üçte ikisinin (yüzde 61,8) lise eğitiminden daha az eğitime sahip olduğu görüldü.

Bu rakam dört AB ülkesinde (Portekiz, İtalya, Malta ve İspanya) da yüzde 40’ın altındaydı.

Mesleki yönelim birçok ülkede önemli bir rol oynamaktadır

Genel ve mesleki yönelimi kapsayan orta düzeydeki eğitimin ayrıntılarına bakıldığında, mesleki eğitimin payının birçok ülkede oldukça yüksek olduğu görülmektedir.

Orta eğitim düzeyindeki mesleki yönelimli kişilerin payı, Çekya (63,9), Polonya (52,2) ve Almanya’nın (47,4) dahil olduğu dokuz AB ülkesinde yüzde 45’in üzerindeydi.

Gençler daha yüksek eğitim seviyesine ulaşıyor

Yükseköğretim mezunlarının payı Avrupa çapında genç nüfus arasında önemli ölçüde artmaktadır.

Bu aynı zamanda ülkelerin son yıllarda ne durumda olduklarını da gösteriyor. Bu nedenle 25-34 yaş arası nüfusun düzeyi uluslararası kuruluşlar tarafından büyük ölçüde analiz edilmektedir.

AB nüfusunun beşte ikisinden fazlası yükseköğretime sahiptir

2022’de 25-34 yaş arası AB nüfusunun yüzde 42’si yüksek öğrenim diplomasına sahipti. Bu oran Romanya’da yüzde 24,7 ile İrlanda’da yüzde 62,3 arasında değişiyordu.

25-74 yaş arası nüfusun aksine, İskandinav ülkeleri Finlandiya ve İzlanda’da yükseköğretimin payı AB ortalamasından daha düşüktü.

Bu rakam AB ülkelerinin üçte birinde yüzde 50’nin üzerindeydi. On AB ülkesi de AB’nin 2030 yılına kadar yüzde 45 hedefinin gerisinde kaldı.

Kadınlar erkeklerden daha eğitimli

Verilerin mevcut olduğu 35 Avrupa ülkesinde, 25-34 yaş arası kadınların yükseköğretime ulaşma oranı erkeklerden daha yüksektir.

2022 yılında ortalama olarak yükseköğretim mezunu kadınların oranı yüzde 47,6, erkeklerde ise yüzde 36,5 oldu.

Finlandiya hariç, İskandinav ve Baltık ülkelerinde cinsiyet farkı kadınlar lehine önemli ölçüde daha yüksekti. İzlanda (yüzde 25,4 puan), Slovenya (23,8 puan) ve Slovakya (22,8 puan) en yüksek farkı kaydetti.

Türkiye (1,3 puan), İsviçre (3,6 puan) ve Almanya (4,6 puan) en küçük farkı bildirdi; bu da yüksek eğitimli kadın ve erkeklerin paylarının çok yakın olduğunu gösteriyor.

Yüksek öğrenim görmüş nüfusun oranı artıyor

AB’de 25-74 yaş aralığındaki yükseköğretim mezunu kişilerin payı sürekli olarak artmaktadır. 2004’teki yüzde 19,1’den 2022’de yüzde 31,8’e yükseldi.

Yaşam boyu öğrenme: Eğitimdeki yetişkinler

İnsanların becerilerini güncellemeleri gerekebileceğinden yaşam boyu öğrenme de önemlidir. Yetişkinlerin eğitim ve öğretimine katılımına yetişkin öğrenmesi de denir.

Eurostat’a göre resmi, resmi olmayan veya resmi olmayan tüm amaca yönelik öğrenme faaliyetlerini içerir.

Amaç, katılımcılar arasında bilgi, beceri ve yeterliliklerin geliştirilmesidir. İşgücü piyasasında dijitalleşme ve otomasyon söz konusu olduğunda yetişkin öğrenimi önemli bir husustur.

2022 yılında, AB’de son 4 hafta içinde eğitim veya öğretime katılan 25-64 yaş arası kişilerin payı yüzde 11,9 olup, bu oran Bulgaristan’da yüzde 1,7 ve İsveç’te yüzde 36,2’dir.

İskandinav ülkelerinde yetişkin öğreniminin oranı yüksek iken, Balkan ülkeleri AB ortalamasına göre önemli ölçüde daha düşük paylara sahipti.